Τα φυτά και τα ζώα της Άνδρου

ΕΝΔΗΜΙΚΑ, ΣΠΑΝΙΑ, ΑΠΕΙΛΟΥΜΕΝΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΑ ΕΙΔΗ.

Η Άνδρος είναι σημαντική από άποψη α) βιοποικιλότητας της χλωρίδας, β) σπανιότητας και μοναδικότητας των φυτικών ειδών, γ) προτεραιότητας για την προστασία της χλωρίδας. Ο συνολικός αριθμός ενδημικών και λοιπών φυτικών ειδών που αξιολογούνται ως Σημαντικά ανέρχονται σε 18. Εκ των ανωτέρω:
* 10 είδη ανήκουν στα Σπάνια
* 5 είδη εντάσσονται στην κατηγορία όπου δεν είναι επαρκώς γνωστή η δυναμική κατάσταση των πληθυσμών του είδους
* 4 είδη έχουν χαρακτηριστεί μη απειλούμενα προς το παρόν.

Αξιόλογα φυτικά είδη της Άνδρου
* Dianthus fruticosus
* Hypericum delphicum
* Paeonia mascula ssp. hellenica
* Campanula sartorii
* Ferulago serpentinica
* Galanthus ikariae ssp. snogerupii
* Campanula reiseri
* Silene pentelica
* Ranunculus thasius
* Leontice leontopetalum ssp. leontopetalum
* Veronica glauca ssp. peloponnesiaka
* Colhicum andrium.

Η ΠΑΝΙΔΑ ΤΗΣ ΑΝΔΡΟΥ

Η πλούσια πανίδα της, όπως και της γειτονικής Τήνου, εμφανίζει αρκετά στοιχεία που δεν συναντώνται σε νοτιότερα νησιά των Κυκλάδων. Στην Άνδρο συναντάμε επίσης αρκετά ενδημικά είδη και υποείδη του Αιγαίου, κυρίως όσον αφορά τα ασπόνδυλα.

Υπάρχουν λίγα δεδομένα για τα θηλαστικά και τα πουλιά της, ενώ τα ερπετά και τα αμφίβιά της δεν είναι πλήρως γνωστά.

ΘΗΛΑΣΤΙΚΑ
Από τα λίγα στοιχεία που υπάρχουν για τα θηλαστικά της Άνδρου, γνωρίζουμε ότι υπάρχουν στο νησί τα ακόλουθα είδη :
* Σκαντζόχοιρος, Erinaceus concolor. Προστατεύεται από το Π.Δ. 67/81.
* Μαυροποντικός, Rattus rattus.
* Σταχτοποντικός, Mus domesticus.
* Δασομυωξός, Glis glis. Προστατεύεται από το Π.Δ. 67/81.
* Λαγός, Lepus europaeus.
* Αγριοκούνελο, Oryctolagus cuniculus.
* Κουνάβι, Martes foina.
* Τρανορινόλοφος, Rhinolophus ferrumequinum. Προστατεύεται από το Π.Δ. 67/81, τη Σύμβαση της Βέρνης και την Οδηγία 92/43/ΕΟΚ.

Επίσης είναι πολύ πιθανή η παρουσία και των εξής ειδών :
* Ετρουσκομυγαλίδα, Suncus etruscus
* Χωραφομυγαλίδα, Crocidura sylvaticus
* Βραχοποντικός, Apodemus sylvaticus
* Νυφίτσα, Mustela nivalis
* Ασβός, Meles meles

ΑΜΦΙΒΙΑ
Στην Άνδρο υπάρχουν τρία είδη αμφιβίων, τα :
* Χωματόφρυνος, Bufo bufo. Προστατεύεται από το Π.Δ. 67/81.
* Πρασινόφρυνος, Bufo viridis. Προστατεύεται από το Π.Δ. 67/81.
* Λιμνοβάτραχος, Rana balcanica.

ΕΡΠΕΤΑ
Η ερπετοπανίδα της Άνδρου αποτελείται από 15 είδη. Δύο από αυτά αντιπροσωπεύονται από υποείδη που είναι ενδημικά της Ελλάδας. Συγκεκριμένα, στην Άνδρο ζουν τα εξής ερπετά:
* Ποταμοχελώνα, Mauremys caspica. Προστατεύεται από το Π.Δ. 67/81, τη Σύμβαση της Βέρνης και την Οδηγία 92/43/ΕΟΚ.
* Κυρτοδάκτυλος, Cyrtopodion kotschyi tinensis. Προστατεύεται από το Π.Δ. 67/81 και τη Σύμβαση της Βέρνης. Υποείδος ενδημικό των Β Κυκλάδων.
* Αβλέφαρος, Ablepharus kitaibelii. Προστατεύεται από τη Σύμβαση της Βέρνης και την Οδηγία 92/43/ΕΟΚ.
* Τρανόσαυρα, Lacerta trilineata citrovittata. Προστατεύεται από το Π.Δ. 67/81, τη Σύμβαση της Βέρνης και την Οδηγία 92/43/ΕΟΚ. Ενδημικό υποείδος των Βορείων Κυκλάδων.
* Αιγαιόσαυρα, Podarcis erhardii mykonensis. Προστατεύεται από το Π.Δ. 67/81, τη Σύμβαση της Βέρνης και την Οδηγία 92/43/ΕΟΚ. Υποείδος ενδημικό των Β Κυκλάδων.
* Ανήλιαστος, Typhlops vermicularis.
* Ερημόφιδο, Eryx jaculus.
* Ζαμενής, Coluber caspius. Προστατεύεται από τη Σύμβαση της Βέρνης και την Οδηγία 92/43/ΕΟΚ.
* Δενδρογαλιά, Coluber gemonensis. Προστατεύεται από το Π.Δ. 67/81 και τη Σύμβαση της Βέρνης.
* Λαφιάτης, Elaphe quatuorlineata. Προστατεύεται από το Π.Δ. 67/81, τη Σύμβαση της Βέρνης και την Οδηγία 92/43/ΕΟΚ.
* Σπιτόφιδο, Elaphe situla. Προστατεύεται από το Π.Δ. 67/81, τη Σύμβαση της Βέρνης και την Οδηγία 92/43/ΕΟΚ.
* Νερόφιδο, Natrix natrix. Προστατεύεται από το Π.Δ. 67/81 και τη Σύμβαση της Βέρνης.
* Αγιόφιδο, Telescopus fallax. Προστατεύεται από το Π.Δ. 67/81, τη Σύμβαση της Βέρνης και την Οδηγία 92/43/ΕΟΚ.
* Οχιά, Vipera ammodytes. Προστατεύεται από τη Σύμβαση της Βέρνης και την Οδηγία 92/43/ΕΟΚ.

Η ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑ ΤΗΣ ΑΝΔΡΟΥ

Η Σημαντική Περιοχή για τα Πουλιά (Specially Protected Area) της Άνδρου, περιλαμβάνει το κεντρικό τμήμα της Άνδρου. Περιέχεται η δυσπρόσιτη περιοχή του κόλπου Βιταλίου, τα βουνά Αγ. Σαράντα και Πέταλο και ο όρμος Άχλα, με βραχώδεις γκρεμούς, καθώς και όλες οι νησίδες της Άνδρου. Μεγάλο ορνιθολογικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα ρέματα Βόρης και Άρνης τα οποία υπάγονται σε περιοχή Natura 2000.

Είδη ορνιθοπανίδας που προστατεύονται από τη Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης και την Κοινοτική Οδηγία 92/43ΕΟΚ και έχουν καταγραφεί στην Άνδρο :
* Ixobrychus minutus (Νανομουγκάνα)
* Ardea purpurea (Πορφυροτσικνιάς)
* Accipiter nisus (Ξεφτέρι)
* Hieraaetus fasciatus (Σπιζαετός)
* Charadrius dubius (Ποταμοσφυριχτής)
* Luscinia megarhynchos (Αηδόνι)
* Nycticorax nycticorax (Νυχτοκόρακας)
* Ardeola ralloides (Κρυπτοτσικνιάς)
* Egretta garzetta (Λευκοτσικνιάς)
* Motacilla alba (Λευκοσουσουράδα)
* Parus caeruleus (Γαλαζοπαπαδίτσα)
* Alectoris chukar (Νησοπέρδικα)
* Phalacrocorax aristotelis (Θαλασσοκόρακας)
* Calonectris diomedea (Αρτέμης)
* Puffinus yelkouan (Μύχος)
* Ixobrychus minutus (Νανομουγκάνα)
* Buteo buteo (Ποντικοβαρβακίνα)
* Pernis apivorus (Σφηκοβαρβακίνα)
* Circaetus gallicus (Φιδαετός)
* Falco eleonorae (Μαυροπετρίτης)
* Falco peregrinus (Πετρίτης)
* Falco tinnunculus (Βραχοκιρκίνεζο)
* Sterna hirundo (Ποταμογλάρονο)
* Lanius collurio (Αετομάχος)
* Emberiza caesia (Σκουρόβλαχος )